Aξίες & Πεποιθήσεις: Ανακαλύψτε το δικό σας σύστημα αξιών
Το κίνητρο πίσω από κάθε πράξη/απόφασή μας είναι το δίπολο ευχαρίστηση-πόνος: δηλαδή, πώς να αποφύγουμε πόνο ή να κερδίσουμε ευχαρίστηση. Αυτές είναι οι κινητήριες δυνάμεις της ζωής μας. Τα διαφορετικά επίπεδα ευχαρίστησης-πόνου προσδιορίζουν τι αξιολογούμε περισσότερο στη ζωή μας, δηλαδή τις αξίες μας, που διαφέρουν για όλους. Ακόμα και όταν πρόκειται για ευχάριστα συναισθήματα, δεν τα αξιολογούμε όλα το ίδιο. Έχουμε μια ιεραρχία αξιών που διαμορφώνει το focus μας, τις επιλογές μας. Τις περισσότερες εμπειρίες μας μέσα στη μέρα τις διαγράφουμε. Αυτές που κρατάμε βασίζονται στις αξίες μας, που μας λένε σε τι να δώσουμε προσοχή είτε γιατί θα οδηγήσει σε ευχαρίστηση ή γιατί θα μας γλιτώσει πόνο. Όταν ξέρουμε τις αξίες μας, ξέρουμε τι προσέχει και καταγράφει ο εγκέφαλός μας και άρα σε ποια κατεύθυνση οδηγούμαστε. Αν τις αλλάξουμε, αλλάζουμε τη μοίρα μας, γιατί αλλάζει το τι προσέχουμε καθημερινά, που εστιάζουμε την προσοχή μας, πώς ερμηνεύουμε, πώς αντιδρούμε, πώς συμπεριφερόμαστε, μεταβάλλοντας κατά συνέπεια και τα αποτελέσματα στη ζωή μας.
Στο τεύχος αυτό σας προτείνουμε την παρακάτω άσκηση, για να ανακαλύψετε τις δικές σας αξίες.
Βήμα 1ο:
Ρωτήστε τον εαυτό σας τι είναι σημαντικό για σας, τι σας εξιτάρει, τι θέλετε να βιώνετε διαρκώς, τι δεν θέλετε να βιώσετε ποτέ και καταγράψτε το. Π.Χ. Συνεισφορά, να κάνω τη διαφορά, αγάπη, πάθος, επιτυχία, να νιώθω καλά, αναγνωρισιμότητα, αποδοχή, χαρά, ανάπτυξη, υγεία, να είμαι δυνατός, ακεραιότητα, αξιοπρέπεια, πνευματική ανάπτυξη/εξέλιξη, δύναμη, αίσθηση περιπέτειας, αφθονία, επιτυχία κλπ.
Σιγουρευτείτε ότι δεν έχετε μπερδέψει το σκοπό με το μέσο. Αν, για παράδειγμα, αναφέρετε τα χρήματα ή το γάμο, αναρωτηθείτε γιατί τα θέλετε αυτά; Πώς θα σας κάνουν να νιώσετε; Η απάντηση στις ερωτήσεις αυτές είναι ο σκοπός σας. Τα χρήματα ή ο γάμος δεν είναι παρά τα μέσα επίτευξης του σκοπού. Πάμε, λοιπόν, τι είναι σημαντικό για εσάς;
Βήμα 2ο
Βρείτε τις 10 σημαντικότερες αξίες σας και ιεραρχείστε τις. Για να βρείτε την πραγματική σειρά προτεραιότητας απαντήστε στην ερώτηση: Αν μπορούσα να έχω στη ζωή μου μόνο μία αξία, ποια θα διάλεγα;
Την ίδια άσκηση μπορείτε να κάνετε για τους διαφορετικούς τομείς της ζωής σας ρωτώντας τις ερωτήσεις:
Τι είναι σημαντικό για μένα στη δουλειά/καριέρα
Τι είναι σημαντικό στην προσωπική μου ζωή κλπ.
Αν οι αξίες είναι ο σκοπός/στόχος, πώς ξέρουμε ότι τον έχουμε πετύχει; Αυτό καθορίζεται από τα πιστεύω/τις πεποιθήσεις μας. Υπάρχουν δύο κατηγορίες πεποιθήσεων:
Α. Γενικεύσεις -για τον κόσμο, τη ζωή, τους ανθρώπους κλπ- που φτιάχνουμε σχετικά με το τι πρέπει να συμβεί, για να βιώσουμε κάποιες εμπειρίες στη ζωή μας, δηλαδή για το πώς ορίζουμε τα πράγματα. Π.χ. Η ζωή είναι…, οι άνθρωποι είναι…, εγώ είμαι…, τα πράγματα είναι…
Β. Κανόνες με τη μορφή: Αν…τότε… – Για να… πρέπει…
Ακόμα κι αν έχουμε ίδιες αξίες με κάποιον, έχουμε διαφορετικούς κανόνες για το πότε έχουν επιτευχθεί. Συχνά, έχουμε αξίες και πεποιθήσεις που είναι αλληλοσυγκρουόμενες. Το νόημα είναι να τις συνειδητοποιήσουμε και να τις σχεδιάσουμε έτσι, που να μας ενδυναμώνουν και να μας επιτρέπουν αυτόματα να νιώθουμε καλά και ικανοί να κερδίσουμε κάθε μέρα άσχετα με το τι συμβαίνει.
Για να εντοπίσετε τις πεποιθήσεις σας, κάντε την παρακάτω άσκηση
Βήμα 1ο
Ανατρέξτε στη λίστα με τις βασικές σας αξίες και για την καθεμία από αυτές απαντήστε στην ερώτηση:
Τι πρέπει να έχει συμβεί για να νιώσω έτσι, για να βιώνω καθημερινά την ευτυχία, επιτυχία, αφθονία κλπ; Ποιες είναι οι βασικές σας πεποιθήσεις για τη ζωή, τη δουλειά, τις σχέσεις, τα χρήματα κλπ
Βήμα 2ο
Ξαναδιαβάστε τη λίστα με τις πεποιθήσεις σας και αξιολογήστε ποιες από αυτές σας ενδυναμώνουν και σας βοηθούν να πάτε μπροστά στη ζωή σας. Βάλτε το αρχικό της κάθε λέξης ανάλογα με το αν σας βοηθάνε Πολύ (Π)– Λίγο (Λ) – Καθόλου (Κ).
Βήμα 3ο
Αντικαταστήστε τα Λ & Κ με πεποιθήσεις που σας δίνουν δύναμη, βοήθεια, θάρρος και όρεξη να αντιμετωπίσετε τα πάντα στη ζωή σας, να επιτύχετε όλους τους στόχους σας και να βιώνετε τις αξίες σας με συνέχεια και συνέπεια.
Συγχαρητήρια! Ολοκληρώσατε την άσκηση και έχετε τώρα δημιουργήσει πεποιθήσεις που σας ενδυναμώνουν. Διαβάστε κάθε μέρα κάποιες από τις πεποιθήσεις σας, σαν να είναι τα σοφά λόγια κάποιου που θαυμάζετε και εμπιστεύεστε και παρατηρήστε πόσο πιο όμορφη θα γίνεται η ζωή σας μέρα με την ημέρα.
Δρ. Νάνσυ Μαλλέρου
www.lifecoachinggreece.gr