«Επέκεινα. Ο μύθος της Περσεφόνης» – Το ταξίδι στην απέναντι όχθη

Ο μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης στον αρχαιολογικό χώρο της Αιανής στην Κοζάνη.

Για πρώτη φορά ένας από τους αρχαιότερους και πιο σημαντικούς μύθους, ο μύθος της Περσεφόνης, με τίτλο «Επέκεινα», παρουσιάζεται σε έναν ιδιαίτερο αρχαιολογικό χώρο, όπως αυτός της Αιανής, στην Κοζάνη, με μια σύγχρονη ματιά.

Ο σκηνοθέτης Ευθύμης Χρήστου, επαναφέρει την παράσταση μετά τους επιτυχημένους κύκλους παραστάσεων βασισμένες στον μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης που παρουσιάστηκαν το 2017 στο θεατρικό Βαγόνι στο «Τρένο στο Ρουφ», για να ερευνήσει και να συνδιαλλαχθεί με έναν ακόμα επιβλητικό μύθο που κρατάει στους αιώνες.

Πρόκειται για τον μύθο της Περσεφόνης. Θα είναι το δεύτερο έργο-έρευνα από μια τριλογία με θέμα το πέρασμα ζωντανών πέρα από τις πύλες του κάτω κόσμου, της απέναντι όχθης. Η παράσταση «Επέκεινα», δημιουργείται, ειδικά, για τον αρχαιολογικό χώρο της Αιανής στην Κοζάνη, όπου συστάδες τάφων κι οργανωμένων νεκροταφείων, που χρονολογούνται από τα προϊστορικά μέχρι τα υστεροελληνιστικά χρόνια,  βγήκαν στο φως μόλις πριν λίγα χρόνια.

Ο μύθος της Περσεφόνης έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλά έργα τέχνης (μουσική, πίνακες ζωγραφικής, αγάλματα κ.λπ.). Με αφορμή τον μύθο αυτόν, ξεκινά ένα ταξίδι ωδή στην απώλεια, το πένθος και την ανθρώπινη θνητότητα. Ένα ταξίδι αντίθετα και προς το φως.

Στην ανάπτυξή της, η έρευνα, θα στηριχθεί, κυρίως, στη σωματική αφήγηση τριών παράλληλων διαδρομών.

Η πρώτη βασίζεται στα στάδια του πένθους όπως αυτά ορίζονται από την Ψυχολογία και παρατηρούνται όταν κάποιος βιώσει μια απώλεια: άρνηση και απομόνωση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και αποδοχή.

Η δεύτερη διαδρομή κινείται γύρω από τους κύκλους της φύσης και πως αυτοί ερμηνεύονταν από τους Αρχαίους Έλληνες:

· Κύκλος εποχών: Η Δήμητρα, θεά της γης και μητέρα της Περσεφόνης θρηνεί για την απουσία της κόρης της, τους μισούς μήνες του χρόνου , κι έτσι στη γη πέφτει βαρύς χειμώνας, ενώ τους μήνες που η Περσεφόνη ανεβαίνει στη γη, εκείνη ανθίζει και έρχεται καλοκαίρι.

· Γυναικείος κύκλος: Η μετάβαση από την παιδική ηλικία στην ωριμότητα βιώνεται ως ισχυρή απώλεια και σταδιακά η γυναίκα συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Το πέρασμα στην άλλη πλευρά. Γάμος και θάνατος- που είναι κυρίαρχος μέσα στον μύθο- ο τραυματικός χωρισμός της μητέρας από τη νεαρή κόρη, λύπη και θυμός και τελικά διακανονισμός και συμφιλίωση .

Τρίτη διαδρομή ορίζεται η διαδρομή προς τον ίδιο μας τον εαυτό και το καθρέπτισμα της μορφής μας μέσα από τα μάτια του άλλου. «Για μια στιγμή, το βλέμμα της Κόρης αναγκάστηκε να τραβηχτεί από τον νάρκισσο και να συναντήσει τα μάτια του Άδη. Την κόρη του οφθαλμού της Κόρης υποδέχτηκε άλλη κόρη οφθαλμού, στην οποία αντίκρισε τον εαυτό της. Και εκείνη η κόρη οφθαλμού άνηκε στον αόρατο». Έτσι η Κόρη πέρασε σε μια «σκοτεινή ερωτική συμφωνία» με τον βασιλιά του σκότους. Στην αρχαιότητα, τα ονόματα έδιναν οι μοίρες, κατά τη γέννηση του βρέφους, γνωρίζοντας τον προορισμό του. Περσεφόνη ή Περσεφάσσα, που φέρει το κακό, τον φόνο, τη λεηλασία («πέρθω» και «φόνος»), ενώ παράλληλα «περί» και «φύω» αυτή που αναπτύσσει τη βλάστηση. Ένας συνδυασμός που δηλώνει τις δύο πλευρές του ίδιου ανθρώπου. Ο σκοτεινός εαυτός που θάβουμε μέσα βαθιά να μην είναι ορατός κάτω από το φως του ήλιου.

Μέσα από μια κινητική διαδρομή, ένας δεκαμελής θίασος, θα δημιουργεί εικόνες που θα οδηγούν την ιστορία, ανάμεσα στους αρχαίους τάφους του αρχαιολογικού χώρου, με άξονα το μύθο όπως ερμηνεύεται από τους Οβίδιο, Βιργίλιο, Όμηρο, καθώς και στους ορφικούς ύμνους.

«Επέκεινα. Ο μύθος της Περσεφόνης»
Το ταξίδι στην απέναντι όχθη.

Για 1 μόνο παράσταση, την Κυριακή 4 Οκτωβρίου στον αρχαιολογικό χώρο Αιανής στην Κοζάνη.

Σκηνοθεσία- συρραφή κειμένων: Ευθύμης Χρήστου

Παίζουν: Μιράντα Ζησιμοπούλου, Όλγα Σκιαδαρέση και 8μελής θίασος