Ορέστης Τζιόβας, Στην υπηρεσία της εξουσίας και του έρωτα

Συνέντευξη στην Μαρία Σαγάνα

Ως Ζαν στο Δεσποινίς Τζούλια μάχεται την εξουσία και τον έρωτα. Στη ζωή του ο Ορέστης Τζιόβας ενοχλείται από την αδικία και τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας μας, δεν φοβάται τη δουλειά και θαυμάζει την αυθεντικότητα των παιδιών.

Το πρωί είναι συμμέτοχος της παιδικής ανεμελιάς παίζοντας στην παράσταση της ομάδας Κοπέρνικος, Απαγορεύεται η Μουσική!, στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη», του Μεγάρου Μουσικής. Το βράδυ μεταμορφώνεται στον υπηρέτη Ζαν πρωταγωνιστώντας στο Δεσποινίς Τζούλια του Στρίντμπεργκ που ανεβαίνει στο Νέο Θέατρο Βασιλάκου. Ανάμεσα στους δύο του ρόλους, μας αφιερώνει ένα απόγευμα για να περιδιαβούμε στα παιδικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη, όταν η δομή του σχολείου δεν του άρεσε: «αποδυναμώνει ένα μεγάλο μέρος του μυαλού και της φαντασίας των παιδιών», την αγάπη του για οτιδήποτε θετικό και μηχανολογικό –έκανε άλλωστε ένα πέρασμα από το ΤΕΙ Αυτοματισμού-, την πορεία του στην Αθήνα ως σπουδαστή του Εθνικού Θεάτρου και ως ηθοποιού μέσα από την τηλεόραση και το θέατρο, και το σινεμά που θέλει να κάνει. Είναι ευγενής, οικείος -αλλά όχι πάντα απόλυτα προσπελάσιμος-, χαλαρός, σιγοτραγουδάει ανεβαίνοντας στη σκάλα του μετρό… «Είμαι τελείως ασταθής, μόνο στη δουλειά μου είμαι συνεπής (Αιγόκερως), στους φίλους και στις απόψεις μου τις ανθρωπιστικές». Δηλώνει ασυμβίβαστος γιατί «δεν είναι ωραίο να συμβιβάζεσαι με πράγματα που έρχονται κόντρα στη φύση σου, τα θέλω και το μυαλό σου.» Δεν φτάνει, όμως στο άλλο άκρο που «είναι αυτό του απροσάρμοστου», όπως λέει. Δηλώνει και ευαίσθητος, δηλαδή «εύκολα “διαταράξιμος” από τα ερεθίσματα», εξηγεί. Ξανά η Δεσποινίς Τζούλια στη συζήτηση, που περιστρέφεται πλέον γύρω από την εξουσία, τον έρωτα και την αιώνια μάχη των δύο φύλων…

• Ανεξάρτητα τάξης και θέσης είναι τελικά όλοι οι άνθρωποι “ίδιοι” απέναντι στη ζωή και τον έρωτα;
Εκ γενετής ναι. Αλλά δεν ακολουθούν όλοι την ίδια πορεία, ούτε συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, ούτε βλέπουν τη ζωή με τον ίδιο τρόπο. Δεν έχουν κοινή αντίληψη για την εξουσία, το άλλο φύλο, ούτε καν για το ίδιο τους το φύλο. Ο καθένας ανάλογα με αυτά που βιώνει, με τον τρόπο που μορφώνεται και παιδεύεται, αντιμετωπίζει τη ζωή διαφορετικά. Και δεν προσφέρουν όλοι το ίδιο στην κοινωνία. Το πιο βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν μεταδίδονται η καλοσύνη ή οι αλήθειες του καθενός. Κάποιοι γίνονται ελίτ και δεν μοιράζονται τη γνώση τους με τον κόσμο. Αυτό είναι ένα άσχημο χαρακτηριστικό για τον άνθρωπο, όταν φωτίζεται ο ίδιος δεν μεταδίδει το φως στους άλλους.

• Ο έρωτας μας εξουσιάζει ή είναι παιχνίδι εξουσίας στα χέρια μας;
Ανάλογα τον άνθρωπο, αλλά νομίζω ότι ξεκινάει ως ένα παιχνίδι εξουσίας και καταλήγει να μας εξουσιάζει. Σίγουρα είναι ένα παιχνίδι ο έρωτας.

• Εσύ πώς τον διαχειρίζεσαι;
Σαν παιχνίδι. Όπως ξεκινάει, δεν έχει να κάνει απαραίτητα με τον σεβασμό προς το άλλο πρόσωπο, με τα αισθήματα. Άλλο αν θα καταλήξει σε κάτι θετικό και ωραίο, στην αγάπη, στην ένωση. Σου δίνει ένα ενδιαφέρον στη ζωή. Μπορεί να σου προκαλεί ευχαρίστηση, να σου προκαλεί και πόνο και αυτό πάλι να είναι ευχάριστο.

• Μία γυναίκα με εξουσία που προκαλεί (όπως η Δεσποινίς Τζούλια) πώς την αντιλαμβάνονται οι άντρες; Είναι πάντα πιο θελκτική;
Εξαρτάται από τον άντρα, αλλά για κάποιους μπορεί να είναι πολύ ιντριγκαδόρικο. Τα φύλα είναι διαφορετικά μεταξύ τους –δεν έχει να κάνει με την ισότητα αυτό- οπότε ο άνδρας είθισται να είναι ο κυνηγός, έχει τη φυσική ρώμη και όταν έχει απέναντί του μία γυναίκα με εξουσία τον ιντριγκάρει περισσότερο, θέλει να την κατακτήσει.

• Πώς είναι να ισορροπείς ανάμεσα στην εμπορικότητα της τηλεόρασης και στην ουσία της τέχνης;
Είναι θέμα στόχων και προτεραιοτήτων. Θεωρώ ότι δεν έχω ισορροπήσει ακόμα. Τελειώνοντας τη σχολή ξεκίνησα κατευθείαν να κάνω τηλεόραση και έτσι μπήκα σε έναν πιο εμπορικό χώρο, ίσως όχι αυτό που αρχικά ονειρευόμουν, αλλά από την άλλη είναι ωραίο να είσαι flexible, χαμαιλέοντας, να μπορείς να υπάρχεις όπου σε ρίξουν. Εγώ έτσι είμαι σαν άνθρωπος και εντός και εκτός δουλειάς, από μικρός. Βρίσκω την άκρη μου και καταφέρνω να έχω ευχαρίστηση και κέρδος σαν άνθρωπος. Νομίζω ότι τώρα έχω αρχίσει να ισορροπώ. Το εμπορικό κομμάτι της δουλειάς μπορεί να σου κάνει κακό, μπορεί να σου δώσει φήμη και να σε απομακρύνει από το στόχο σου αν δεν έχεις συγκεκριμένα θέλω και γερή βάση. Αυτό βέβαια έχει δύο όψεις. Το ότι με ξέρει ο κόσμος -ακόμα και αν όχι ακριβώς όπως θα ήθελα- βοηθάει στο να έρθουν να δουν μία παράσταση όπως αυτή που είμαι τώρα. Και αυτή η ισορροπία είναι μαγική αν μπορείς να την καταφέρεις.

• Η εικόνα τι ρόλο έχει παίξει στην πορεία σου; Θα την χρησιμοποιούσες ξανά με τον ίδιο τρόπο;
Σίγουρα όχι με τον ίδιο τρόπο. Είναι ένα στοιχείο το πώς σε βλέπουν οι άλλοι, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι βλέπω και εγώ έτσι τον εαυτό μου. Η εμφάνιση είναι ένα κλειδί, μετράει για όλους μας, αλλά δεν μπορείς να βασίζεσαι σε αυτό.
Εξαρτάται και τι θέλεις να κάνεις στη δουλειά μας, αλλά και γενικά στη ζωή. Το καλό είναι να ξέρεις τι θέλεις.

• Η τωρινή σου θέση πάνω στον άξονα υποκριτική είναι αυτή που φανταζόσουν;
Ναι, είναι αρκετά κοντά πλέον αυτά που θέλω σε αυτά που κάνω.

• Αν ξεκινούσες από την αρχή θα έχτιζες το ίδιο προφίλ μέσα από τη διασημότητα;
Δεν θα επέλεγα τον ίδιο τρόπο σίγουρα, αλλά έχω μάθει στη ζωή μου να μη μετανιώνω γιατί είναι ανόητο, απαισιόδοξο και καταθλιπτικό. Για κάποιο λόγο παίρνεις τις αποφάσεις όταν πρέπει να αποφασίσεις. Μετά κρίνεις, διαχειρίζεσαι το μέλλον και γίνεσαι καλύτερος.

• Η σχέση σου με το παιδικό θέατρο;
Εδώ και τέσσερα χρόνια κάνω παιδικό θέατρο, το αγαπώ πάρα πολύ. Είναι ένα δύσκολο θέατρο, τα παιδιά είναι πολύ απαιτητικοί θεατές με γνήσιες αντιδράσεις. Μου αρέσει πάρα πολύ και δεν θα το άλλαζα με τίποτα. Θαυμάζω τα παιδιά για την αγνότητα και την αθωότητά τους και έχω καλή σχέση μαζί τους.

• Ποιο είναι πιο δύσκολο κοινό, τα παιδιά ή οι μεγάλοι;
Το καθένα έχει τις δυσκολίες του. Τα παιδιά θέλουν να τα κερδίσεις, αλλά είναι πιο εύκολο να καταλάβεις το μηχανισμό τους. Οι μεγάλοι είναι σαν να μην ευχαριστιούνται εύκολα το θέατρο. Σαν να μην ξέρουν τι θέλουν για να ευχαριστηθούν. Τα παιδιά είναι πιο ξεκάθαρα. Όταν ευχαριστιούνται το αντιλαμβάνεσαι και προχωράς μαζί τους. Οι μεγάλοι είναι βομβαρδισμένοι από πολλές πληροφορίες. Κάτι που έχω διαβάσει και βρίσκω πολύ εύστοχο: «το βαρύγδουπο και το δυσνόητο ταυτίζονται με το ποιοτικό στις υπανάπτυκτες χώρες». Είναι μπερδεμένοι, αναζητούν κάτι βαρύγδουπο, ενώ το ποιοτικό έχει να κάνει με το πώς ακουμπάς τις χορδές της ανθρώπινης ψυχής.

• Πώς βλέπεις την εξέλιξη σου;
Θα ήθελα να ασχοληθώ με τα κλασικά έργα περισσότερο –όπως αυτό που κάνουμε τώρα-, να συνεργαστώ με ανθρώπους που εκτιμώ τη δουλειά τους. Γενικώς, θέλω να κάνω πράγματα που ευχαριστούν εμένα κυρίως και αν έχουν και απήχηση στο κοινό θα ήταν μαγικό.

• Εκτός δουλειάς τι είναι αυτό που σε γεμίζει;
Οι φίλοι. Οι άνθρωποι είναι το πιο σημαντικό πράγμα που έχουμε και τους αφιερώνομαι. Όσο και να οριζόμαστε μόνοι μας από τη δουλειά μας και τον χαρακτήρα μας, νομίζω οι άλλοι ορίζουν ποιοι είμαστε κ τι δεν είμαστε. Καθρεφτιζόμαστε πάνω στους άλλους ανθρώπους και μας προχωράνε ή μας πάνε πίσω. Ασχολούμαι επίσης, με τη μουσική και τα video games, λίγο σινεμά… και ο έρωτας αν και έχω απογοητευτεί λίγο, σαν να είναι πλασματικός… όλο παίζεις,παίζεις, αναζητώ περισσότερο την ουσιαστική επικοινωνία πια.

• Είσαι σε μία φάση ζωής που αλλάζεις τρόπο σκέψης και συμπεριφορών;
Μονίμως. Γενικώς αλλάζω, αλλάζω, αλλάζω. Μου αρέσει γιατί αλλάζει και ο κόσμος, οι μέρες, ο καιρός.

• Τι σε ενοχλεί πιο πολύ στην τωρινή ζωή μας;
Η μη συνειδητότητα. Το ότι έχει ένας άνθρωπος ακριβό κινητό και δηλώνει vegetarian. Δεν μπορεί, όμως να αντιληφθεί ότι κάποιοι δουλεύουν 18 ώρες την ημέρα με δύο δολάρια για να το φτιάξουν.

• Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που κρατάς από τις συνεργασίες σου;
Ακολούθησε το ένστικτό σου.

• Κάτι που θα ήθελες να ξέρει ο κόσμος για εσένα και δεν το ξέρει;
Ότι δεν είμαι ακριβώς αυτό που φαίνομαι. Δεν ξέρω, νομίζω ότι ο κόσμος έχει πολύ διαφορετική αντίληψη για μένα απ’ ό,τι είμαι πραγματικά.

– Δεσποινίς Τζούλια
Νέο Θέατρο Βασιλάκου, Προφήτη Δανιήλ 3-5 & Πλαταιών,Κεραμεικός

– Απαγορεύεται η Μουσική!
Μουσική Βιβλιοθήκη – Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Αμπελόκηποι