Πηνελόπη Μπρούμη Μινώτου

Η βιταμίνη D, βιταμίνη του ήλιου (όπως ονομάζεται), μας αποκαλύπτει συνεχώς τα οφέλη της, μετά από σημαντικές πρόσφατες και νυν επιστημονικές μελέτες. Η βιταμίνη D, η ορμόνη του ήλιου είναι πηγή αιώνιας νεότητας και ομορφιάς. Είναι λιποδιαλυτή γι’ αυτό βρίσκεται σε τροφές πού περιέχουν καλά λιπαρά.

Η βιταμίνη D είναι το ελιξίριο της νεότητος, έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει την μυϊκή μάζα, τις αθλητικές επιδόσεις των ατόμων και είναι ισχυρός και σημαντικός αντιγηραντικός παράγων.
Οι πιο σημαντικές βιταμίνες D για τον άνθρωπο είναι η D3 (cholecaliferol) και η D2 (ergocalciferol).
Η σύνθεση της D3 γίνεται όταν η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία (UVB) συγκεκριμένου μήκους κύματος, διασπά παράγωγο της χοληστερόλης που βρίσκεται στο δέρμα.

Η Vit D που συντίθεται στο δέρμα ή προσλαμβάνεται από τις τροφές είναι ανενεργή και ενεργοποιείται ενζυματικά στο συκώτι και στα νεφρά.
Το 80-90% των αναγκών μας σε βιταμίνη D το παίρνουμε από τον ήλιο και το υπόλοιπο από τροφές όπως τα λιπαρά ψάρια (σαρδέλες, σκουμπρί, σολωμός, κ.λπ.), κρόκος αυγού, πλήρη γαλακτοκομικά, συκώτι, βοδινό και μοσχαρίσιο κρέας, βούτυρο, μουρουνέλαιο, κλπ.

Η επάρκεια της βιταμίνης D στον ανθρώπινο οργανισμό προσδιορίζεται με βιοχημική μέτρηση της hydroxyvitamine D ή 25(OH)D στο αίμα. Η εξέταση πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο.
Στην Ελλάδα και σε όμορες χώρες, παρ’ όλη την ηλιοφάνεια έχουμε αυξημένη ανεπάρκεια της βιταμίνης D και ειδικά σε άτομα άνω των 60 ετών.

Η σύνθεση της βιταμίνης D από τον ήλιο δυσχεραίνεται λόγω της αυξημένης ποσότητας μελανίνης στο δέρμα (σκουρόχρωμες επιδερμίδες), λόγω του ότι αποφεύγουμε τελείως τον ήλιο (αν και 10 -15 λεπτά έκθεσης κυρίως του προσώπου, λαιμού και χεριών αρκούν την ημέρα), επειδή χρησιμοποιούμε αντηλιακά με πολύ υψηλό δείκτη προστασίας και λόγω της μόλυνσης της ατμόσφαιρας. Το χειμώνα αυξάνεται η ανεπάρκεια σε βιταμίνη D διότι ζούμε ως επί το πλείστον σε κλειστούς χώρους, επίσης η ακτινοβολία των UVB που ενεργοποιεί την παραγωγή D είναι πολύ ασθενής.

Η βιταμίνη D προάγει την απορρόφηση του ασβεστίου (Ca) και του φωσφόρου (P), τα οποία είναι απαραίτητα για την υγεία των οστών, για γερά και λαμπερά δόντια και νύχια. Επίσης, αυξάνει την απορρόφηση σημαντικών μετάλλων όπως σιδήρου (Fe), μαγνησίου (Mg), ψευδαργύρου (Zn) κ.α., απαραίτητων για την υγεία και την ομορφιά.

Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι η Vit D ελαττώνει τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιων ασθενειών, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, καρκίνος εντέρου, στήθους, προστάτη κ.λπ. Ακόμη, ενισχύει το ανοσοποιητικό (δρώντας ως αντιβακτηριδιακός και αντιικός παράγοντας), το καρδιαγγειακό και δρα κατά της οστεοπόρωσης.

Η βιταμίνη D είναι ασπίδα προστασίας της μυϊκής μάζας, της σφριγηλότητας της επιδερμίδας και του λαμπερού δέρματος.
Τα παχύσαρκα παιδιά και οι υπέρβαροι ενήλικες έχουν συνήθως χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Έχει αποδειχθεί ότι η επάρκεια Vit D έχει σχέση με την καύση του λίπους και ιδιαίτερα από την περιοχή της κοιλιάς. Μελέτες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος ανιχνεύει τα επίπεδα της βιταμίνης D και βάσει αυτού αυξάνεται η ρύθμιση του σωματικού βάρους, καθώς και το συναίσθημα της πείνας.

Σε κυτταρικό επίπεδο η Vit D μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη και ωρίμανση των λιποκυττάρων.
Η βιταμίνη D ενισχύει την λάμψη και την ενυδάτωση του δέρματος. Το χειμώνα το δέρμα γίνεται πιο ξηρό. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη βιταμίνης D. Ερευνητές μέτρησαν την ποσότητα Vit D του αίματος και την ενυδάτωση της άνω στοιβάδας του δέρματος 80 εθελοντριών. Απέδειξαν ότι όσο η Vit D είναι χαμηλή, τόσο το δέρμα είναι πιο ξηρό. Μετά, χορήγησαν βιταμίνη D τοπικά (πάνω στο δέρμα) στα άτομα που τα επίπεδα D ήταν χαμηλά. Σε 3 εβδομάδες οι συμμετέχουσες στην έρευνα είχαν δέρμα καλά ενυδατωμένο.

Η 2 Νοεμβρίου θεσπίστηκε -και όχι τυχαία από διαφόρους οργανισμούς υγείας- ως η «ημέρα της Vit D», γιατί ο ερχομός του χειμώνα, είναι η καταλληλότερη εποχή να ενημερωθούμε και να ενημερώσουμε τους γύρω μας για την τεράστια σημασία της βιταμίνης D.

Πηνελόπη Μπρούμη Μινώτου
MSc Βιοχημείας Paris VII
Κέντρο Μεσογειακής Δίαιτας Νέας Σμύρνης
Τηλ: 210-9355505 Email: penelope.minotou@yahoo.com