Ανακαλύπτοντας ξανά τη σεξουαλικότητά μας

Ο διακεκριμένος Δρ. Θάνος Ασκητής μας εξηγεί πώς το σεξ επιδρά στην ψυχολογία μας και γιατί η σεξουαλικότητα αποτελεί κεντρική πτυχή της προσωπικότητάς μας

• To σεξ καθορίζει την ψυχολογία ή το αντίθετο;

Πρόκειται για δύο αλληλένδετες διαστάσεις της ανθρώπινης υπόστασης. Από τη μία πλευρά, η ύπαρξη μίας ενεργής σεξουαλικής ζωής, είναι πηγή ανάτασης για την ψυχή μας, γεγονός που εξηγείται και σε νευρο-ορμονικό επίπεδο (έκκριση ενδορφινών, ντοπαμίνης, σεροτονίνης). Από την άλλη, η κατάκτηση της ψυχικής μας ισορροπίας και αρμονίας, μας βοηθά να συνάπτουμε ερωτικές σχέσεις με ποιότητα και διάρκεια στο χρόνο. Επίσης, σκεφτείτε, ότι μία κακή σεξουαλική εμπειρία μπορεί να σημαδέψει τις αναμνήσεις και την ψυχή μας, αφήνοντας μας μία γλυκόπικρη γεύση για τις ανθρώπινες σχέσεις. Με τον ίδιο τρόπο όμως, τα προσωπικά προβλήματα, μπορούν να μας επιφορτίσουν ψυχικά και να αποτρέψουν την απόλαυση της σεξουαλικής μας ζωής, μέσα από την εμφάνιση δυσλειτουργιών (μειωμένη επιθυμία, δυσλειτουργίες τις διέγερσης, του οργασμού, του πόνου). Δεδομένων, λοιπόν των παραπάνω, γίνεται κατανοητό, ότι η φροντίδα του ενός τομέα (π.χ., σεξουαλική ζωή) λειτουργεί ως «βαρόμετρο» και ενισχύει τον άλλο (π.χ., ψυχική υγεία).

• Ποιοι είναι οι παράγοντες που πυροδοτούν και διατηρούν ζωντανή, καθόλη τη διάρκεια της ζωής της, την σεξουαλικότητα μιας γυναίκας;

Η γυναίκα εκφράζει πάνω από όλα την ανάγκη να αισθάνεται «ποθητή». Είναι σημαντικό, ο σύντροφος της να φροντίζει, έτσι ώστε να της υπενθυμίζει συχνά το πόσο πολύ την θαυμάζει εμφανισιακά, αλλά και ως προσωπικότητα. Βέβαια, θα πρέπει και εκείνη να μπορεί να περιποιείται τον εαυτό της και να μην «αφήνεται» μπροστά στη συνήθεια και στο πέρασμα του χρόνου. Γενικότερα, η γυναίκα για να εκφραστεί σεξουαλικά πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια, εμπιστοσύνη και διεκδικητικότητα μέσα στην ερωτική σχέση της.

• Ποια είναι η μεγαλύτερη παγίδα στην οποία μπορεί να πέσει και να χάσει τη χαρά του σεξ;

Πολλές φορές, αρκετές γυναίκες παγιδεύονται στην εικόνα της εξωτερικής τους εμφάνισης και καταπιάνονται με διαφόρων ειδών εμμονές στο επίπεδο της ομορφιάς. Η προσωπική ανασφάλεια λοιπόν, σχετικά με το κατά πόσον μία γυναίκα θεωρείται όμορφη και «επαρκής» για τον σύντροφο της, είναι μία από τις μεγαλύτερες παγίδες για τη σεξουαλική ζωή του ζευγαριού. Η ανασφάλεια δημιουργεί ζήλια και γκρίνια, η οποία συνήθως καταλήγει να απομακρύνει το ζευγάρι τόσο συναισθηματικά, όσο και σεξουαλικά.

• Πώς διαφοροποιείται η σεξουαλικότητα, ανά δεκαετία ή ανά φάση ζωής (καριέρα, μητρότητα, διαζύγιο κλπ);

Στη νεαρή ενήλική ζωή της, δηλαδή περίπου στα 20 με 30 της χρόνια, η γυναίκα παρουσιάζεται πιο ανέμελη. Σπουδάζει και προσπαθεί να δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά, έτσι ώστε να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της. Παράλληλα, αρχίζει να πειραματίζεται σεξουαλικά και αποζητά υποσυνείδητα τον ιδανικό σύντροφο και οικογενειάρχη για την ίδια και το παιδί της. Καθώς μεταβαίνει στην τρίτη δεκαετία της ζωής της, ο ρόλος της μάνας, αλλάζει τελείως τις συνήθειες της και την καλεί να ωριμάσει ψυχικά. Η εναρμόνιση ανάμεσα στην επαγγελματική και στην οικογενειακή ζωή, συνιστά πάντοτε μία πρόκληση για τη γυναίκα. Ο σύντροφος της, θα πρέπει να σταθεί στο πλευρό της και να «παλέψουν» μαζί, για να δώσουν συνέχεια στην ερωτική τους ζωή. Αναμφίβολα, το διαζύγιο είναι μία τραυματική εμπειρία για κάθε σύντροφο. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια εντοπίζεται κυρίως μεταξύ των ζευγαριών, που περνούν τη λεγόμενη «κρίση μέσης ηλικίας» και που χαρακτηριστικά ο κάθε σύντροφος -μπροστά στο φόβο της ηλικιακής ωρίμανσης- αρχίζει να αποζητά την ανεξαρτησία του και καταφεύγει σε νεανίζουσες συμπεριφορές (π.χ. μεταμεσονύχτιες έξοδοι με φίλους, αγορά ενός πανάκριβου αυτοκινήτου, αυξημένος κίνδυνος απιστίας για λόγους επιβεβαίωσης).

• Πιστεύετε πως υπάρχει καλό σεξ χωρίς συναίσθημα;

Σίγουρα, ο καθένας από εμάς έχει μία πολύ διαφορετική άποψη για το τι σημαίνει «καλό σεξ». Μάλιστα, οι άνθρωποι έχουν φροντίσει να κατονομάσουν τη σεξουαλική πράξη, χωρίς ιδιαίτερες συναισθηματικές δεσμεύσεις, ως «one night stand». Αυτή η πράξη, στα μάτια κάποιων φαντάζει με ιδανική εμπειρία. Εξάπτει την περιέργεια, ανεβάζει την αδρεναλίνη και τους ανανεώνει. Για κάποιους άλλους όμως, το σεξ, χωρίς να έχει προηγηθεί η καλλιέργεια των συναισθημάτων της οικειότητας και της εμπιστοσύνης, θεωρείται αδιανόητο. Το «καλό σεξ» λοιπόν, έχει να κάνει με τις ανάγκες του καθενός από εμάς τη δεδομένη χρονική στιγμή και είναι κάτι που επιδέχεται αρκετές αναθεωρήσεις, καθώς κάποιος μεγαλώνει και ωριμάζει.

• Πώς συνδέεται το σεξ με την εξέλιξη της προσωπικότητάς μας;

Το σεξ είναι μία εμπειρία, που εμπλέκει πολλούς αισθητηριακούς μηχανισμούς και συστήματα του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η σεξουαλική μας συμπεριφορά διαμορφώνεται μέσα από τις εμπειρίες μας, οι οποίες και συνθέτουν την προσωπικότητα μας στο σύνολο της. Σίγουρα, η σεξουαλικότητα αποτελεί μία κεντρική πτυχή της προσωπικότητας του ανθρώπου, η οποία τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει όλο και πιο πολύ το ενδιαφέρον των επιστημόνων.

• Υπάρχει σεξουαλική νοημοσύνη; Αν ναι, ποια η σχέση της με την αυτοβελτίωση;

Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν, ότι υπάρχει «σεξουαλική νοημοσύνη» και ότι αυτή σχετίζεται περισσότερο με το νόημα που αποδίδουμε στους σεξουαλικούς ρόλους και στις συμπεριφορές, παρά με τα γεγονότα αυτά καθ’ αυτά. Μάλιστα, εντοπίζονται ορισμένα κέντρα στον ανθρώπινο εγκέφαλο (μεταιχμιακό σύστημα, ιππόκαμπος, αμυγδαλή), που ειδικεύονται ακριβώς στο συντονισμό της σεξουαλικής μας έκφρασης. Αν λοιπόν, όντως, η σεξουαλική νοημοσύνη υπάρχει, τότε θα πρέπει να φροντίσουμε να την εξασκήσουμε, με σκοπό να απολαμβάνουμε ένα αν μη τι άλλο ποιοτικό και ηδονιστικό σεξ, μακριά από λανθάνοντα πρότυπα, όπως αυτά που πολλές φορές προάγει η πορνογραφία.

• Πώς επιδρούν τα πρότυπα ομορφιάς στην σεξουαλική μας ταυτότητα; Εμποδίζουν την γυναίκα να αισθανθεί άνετα με το σώμα της και να απολαύσει την σεξουαλική επαφή;

Η σύγχρονη γυναίκα μετατρέπεται αρκετές φορές σε «θύμα» της μόδας και των επικρατούντων τάσεων. Η ομορφιά είναι μία πολύ σημαντική αξία για κάθε γυναίκα, καθώς όπως προαναφέρθηκε, οι γυναίκες έχουν την ανάγκη να επιβεβαιώνονται και να αισθάνονται σεξουαλικά επιθυμητές από το αντίθετο φύλο. Όταν λοιπόν, η σύγχρονη γυναίκα αντικρίζει τα πρότυπα των ανορεκτικών μοντέλων και τα παραφουσκωμένα από τη σιλικόνη στο στήθος και στα οπίσθια, σώματα, τότε δυσκολεύεται πολύ να ταυτιστεί μαζί τους και να νιώσει κι εκείνη όμορφη. Το γεγονός αυτό, μπορεί να σταθεί ισχυρό εμπόδιο στην απελευθέρωσή της και στην απόλαυση της σεξουαλικής της ζωής, δημιουργώντας της διαφόρων ειδών «συμπλέγματα» και προσωπικές ανασφάλειες.

• Πώς μπορεί να αναγεννηθεί η σεξουαλικότητα μέσα από μία μακροχρόνια σχέση;

Το ζευγάρι, όσα χρόνια κοινής πορείας και αν μετρά, οφείλει να φροντίζει τη σχέση του. Οι σύντροφοι θα πρέπει να προσπαθούν να διατηρήσουν σε καλά επίπεδα την εξωτερική τους εμφάνιση, έτσι ώστε να συνεχίσουν να εκπέμπουν ερωτική έλξη ο ένας στον άλλο. Οι συχνές αποδράσεις, ο εμπλουτισμός της ερωτικής τους ζωής μέσα από τη χρήση βοηθημάτων και ερωτικών ταινιών, καθώς και η συναισθηματική αποφόρτιση από το στρες και τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας, είναι μόνο μερικές από τις μεθόδους, που μπορούν να βοηθήσουν το ζευγάρι να διατηρήσει τη σεξουαλική του ζωή ενεργή σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Θάνος Ασκητής
Νευρολόγος – Ψυχίατρος,
Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Παν/μίου Αθηνών,
Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής
& Σεξουαλικής Υγείας
www.askitis.gr
www.facebook.com/institutethanosaskitis
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ
ΑΝΔΡΟΛΟΓΙΑΣ
210 77 97 979
Ώρες λειτουργίας: 12:00-14:00 και
16:00-18:00.