Design Boom
Ο μοναδικός πλούτος των ιδεών και του έργου που παρουσιάζεται στις σκανδιναβικές χώρες, προσελκύει τα βλέμματα των απανταχού θαυμαστών του design και περικλείεται σε μια και μοναδική φράση: Scandinavian Design.
Όταν μιλάμε για τον ευρωπαϊκό βορρά κάνουμε λόγο για μερικές από τις πιο προνομιούχες πόλεις του πλανήτη σε επίπεδο ανάπτυξης, παιδείας, τεχνολογίας, αλλά κυρίως design. Για τους Σκανδιναβούς, το design ταυτίζεται με την πολιτιστική ανάπτυξη και την κοινωνική χειραφέτηση, που ξεκινούν στο τέλος της δεκαετίας του 1920 και μεσουρανούν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τότε, το σχέδιο για την δομή των πόλεων με το design σαν απόλυτη και απαραίτητη συνέχειά της σκηνογραφεί την ιστορία, τις παραδόσεις, τη μορφή, το φυσικό τοπίο και εν τέλει τον τρόπο της ζωής των κατοίκων της Δανίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Εδώ το design εμπνέεται από τις ομορφότερες τοποθεσίες στον κόσμο, εικονογραφεί το νομικό πλαίσιο μιας αξιοζήλευτης κοινωνικής πολιτικής και μεταθέτει την ευρηματικότητα των δημιουργών του στον υπόλοιπο κόσμο, προκειμένου να δημιουργηθούν οι λεγόμενες «τάσεις», πάνω στις οποίες ορίζεται το παιχνίδι της βιομηχανικής παραγωγής παγκοσμίως.
Για να περάσουμε, ωστόσο στο new modern νεοσκανδιναβικό πρότυπο που φιγουράρει σήμερα στα κορυφαία projects, στα deco editorials των διασημότερων περιοδικών και στους καταλόγους των μεγαλύτερων brands στο χώρο της διακόσμησης, χρειάστηκαν μια σειρά από καινοτομίες που όρισαν τις σημαντικότερες πτυχές του σκανδιναβικού design. Tην ιδέα και την πορεία της λιτής αυτής και απέριττης αισθητικής που λανσάρεται από το βορά αποτυπώνει γλαφυρά η ταινία The Lunning Prize 1951-1970, η οποία κέρδισε και το ομώνυμο βραβείο. Η ταινία περιγράφει την ιστορία του Fredrik Lunning, του πρώτου Δανού που θέλησε να προωθήσει το σκανδιναβικό design στον κόσμο. Ξεκινώντας από τη μεγαλύτερη μητρόπολη, τη Νέα Υόρκη και μετά από μια περιπετειώδη περιπλάνηση κατάφερε να αποδείξει πως σ’ ένα debate με οποιαδήποτε άλλη χώρα περί σχεδίου και design η πατρίδα του θα έβγαινε αδιαφιλονίκητα πρώτη.
[[wysiwyg_imageupload:27:height=173,width=135]]
Από εκεί και πέρα η ιστορία είναι γνωστή… Η επαναστατική και καινοτόμος αισθητική σε συνδυασμό με τις ονειρικές κατασκευές ανέδειξαν τις σκανδιναβικές χώρες και τους δημιουργούς τους ως τους πιο αποδεκτούς σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ομορφιά της αρχιτεκτονικής δόμησης των πόλεων και των design κομματιών που παρήγαγαν με μικρό κόστος ήταν εκθαμβωτικά, μα πάνω απ’ όλα απλά και άμεσα (αυτό είναι, άλλωστε, που ορίζει την αληθινή ομορφιά).
Η τεράστια παγκόσμια αποδοχή που γνωρίζει από εκείνη τη στιγμή το σκανδιναβικό design είναι η καλύτερη επιβράβευση για το ευσυνείδητο και ψύχραιμο ταλέντο αρχιτεκτόνων και designers, όπως Aalro, Asplund και Utzon, αλλά και η απόδειξη πως οι δημιουργοί αντλούν την έμπνευσή τους απλώς και μόνο από την καταγωγή τους.
Με αυστηρές γραμμές και ηχηρά ψυχρό βλέμμα Σουηδοί, Δανοί και Φιλανδοί φτιάχνουν τις πιο σταθερές και πρωτοποριακές αξίες του σύγχρονου design.
Δίνοντας την καλύτερη «πάσα» στα νέα ονόματα που πατούν πάνω στη σχεδιαστική παράδοση με αξιώσεις…και τελικά την απογειώνουν! Χρώμα και ένταση: τα νέα δυνατά χαρτιά του neomodern industrial design, όπως θα δούμε στις δημιουργίες του ταλαντούχου και πολύ πετυχημένου σχεδιαστικού τριου από την Σουηδία Claesson Koivisto Rune και της συμπατριώτισσας τους Monica Förster. Τώρα οι designers αντιπαρέρχονται το μουντό φόντο του σκανδιναβικού ουρανού απογειώνοντας την έμπνευση, καθώς τα μοναδικά projects τους ανεβάζουν τη θερμοκρασία στα ύψη ποντάροντας στη χρηστικότητα που τελικά γίνεται μοναδική αξία.
Βεατρίκη Θεοδωράτου