Ρόδη Κράτσα

Η πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σημερινή Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, βραβεύτηκε στο πλαίσιο του 5ου Μεσογειακού Φόρουμ, για τον αγώνα της υπέρ των παγκόσμιων αξιών και ιδιαίτερα των δικαιωμάτων και του ρόλου των γυναικών στη Μεσόγειο. Με την ευκαιρία αυτή η κυρία Κράτσα απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις μας.

Ως υπέρμαχος της ευρωμεσογειακής συνεργασίας βραβευθήκατε για τη στήριξη των γυναικών, του ρόλου και των δικαιωμάτων τους στη Μεσόγειο. Ποια είναι τα προβλήματα της γυναίκας στις χώρες της Μεσογείου σήμερα και ποια η προοπτική επίλυσής τους;
Τα προβλήματα των γυναικών διαφέρουν από το Βορρά ως το Νότο της Μεσογείου, αλλά και από τη μία χώρα στην άλλη. Παντού όμως οι γυναίκες υφίστανται ακόμη διακρίσεις στο χώρο της εργασίας, στην καθημερινή ζωή, στη δημόσια ζωή. Απειλούνται επίσης περισσότερο απ’ ότι οι άνδρες από την ανεργία και την οικονομική κρίση, όπως στον ευρωπαϊκό Νότο ή από τον φονταμενταλισμό που δεν ανέχεται την ελευθερία τους, σε άλλες περιοχές του κόσμου. Μόνο η οικονομική ανάπτυξη, συνοδευόμενη από δημοκρατία, κράτος δικαίου, σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορεί να εγγυηθεί μια νέα εποχή στη ζωή των γυναικών των αραβικών χωρών.

Πώς επηρέασε, κατά την γνώμη σας, η απελευθέρωση της γυναίκας με το φεμινιστικό κίνημα το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον της σύγχρονης Ευρώπης;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καθοριστικός παράγοντας με τη νομοθεσία της υπέρ της ισότητας και κατά οποιασδήποτε διάκρισης, αλλά και με τις στρατηγικές και χρηματοδοτήσεις για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην επιχειρηματικότητα, την έρευνα, την παιδεία, την κοινωνική δραστηριότητα. Το ίδιο επιχειρούμε και για τις μεσογειακές χώρες από την απέναντι όχθη μέσα από την ευρωμεσογειακή συνεργασία και τις ειδικές Συμφωνίες.

Είστε Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής». Τι σχέση έχει η Ενωμένη Ευρώπη στην οποία οραματίσθηκε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής να εντάξει την Ελλάδα με τη σημερινή Ενωμένη Ευρώπη της Τρόικας;
Το όραμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή για την Ενωμένη Ευρώπη μας εμπνέει και η πραγματοποίησή του παραμένει στόχος μας. Αυτό απαιτεί θαρραλέες αποφάσεις σε επίπεδο κάθε χώρας και λαού, αλλά και σε επίπεδο συλλογικό, όλων των λαών της Ευρώπης. Πρέπει να ξεπεράσουμε την εσωστρέφεια, την αδυναμία κοινού οράματος για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης και να επιτύχουμε την ισχυροποίηση της ευρωζώνης. Η Τρόικα είναι απόρροια αυτών των αδυναμιών. Η αποστολή της τελειώνει, αλλά οι προκλήσεις αυτές παραμένουν.

Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι ο άνδρας είναι «τετράγωνος» και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπερτερεί η λογική, ενώ η γυναίκα είναι «στρογγυλή» και σε αυτήν υπερτερεί το συναίσθημα. Όταν οι γυναίκες συμμετέχουν στα κοινά σε υψηλές ή και ηγετικές θέσεις, που υπερτερούν και που υστερούν έναντι των ανδρών, αν θεωρήσουμε ότι σε επίπεδο γνώσεων και διανόησης είναι ίσοι;
Οι γυναίκες έχουν πράγματι τα δικά τους χαρακτηριστικά, τα οποία σήμερα αναγνωρίζονται πολύ σημαντικά για την πολιτική ζωή, αλλά και τη διοίκηση στο δημόσιο κι ιδιωτικό τομέα. Αυτά είναι η προσοχή στις λεπτομέρειες της καθημερινότητας, στους ανθρώπινους χαρακτήρες, το πνεύμα συναίνεσης, συντονισμού, κατανόησης, όπως και η ικανότητα διαχείρισης κρίσεων. Η πολύπλοκη πραγματικότητα σήμερα έχει ανάγκη από τα χαρακτηριστικά και των δύο φύλων και τις ικανότητες όλου του ανθρώπινου δυναμικού.

Υπάρχει ευθύνη της Ευρώπης για την έξαρση του φανατικού Ισλαμισμού στις χώρες της Μέσης Ανατολής και αν ναι, ποιο είναι το μερίδιο ευθύνης της Ελλάδας σε αυτήν, ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Σε μία πολύπλοκη και χρόνια κρίση όπως αυτή της Μέσης Ανατολής αλλά και της σημερινής έξαρσης του φονταμενταλισμού σίγουρα η ευθύνη είναι πολύπλευρη. Ευθύνονται κατ’αρχάς τα ίδια τα αραβικά κράτη για την αργοπορία τους να εκσυγχρονίσουν τους θεσμούς τους, τη θρησκεία τους, την οικονομία τους, να δώσουν ελπίδα στους λαούς τους. Ευθύνονται και οι μεγάλες δυνάμεις γιατί συχνά για γεωπολιτικούς λόγους ανέχονταν ή προστάτευαν δικτάτορες-δεσπότες κι έκαναν τα «στραβά μάτια» στην καταπάτηση του διεθνούς δικαίου. Η Ευρώπη, η πιο σταθερή υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έχει, δυστυχώς, ένα έλλειμμα πολιτικής επιρροής στον κόσμο λόγω μη ενιαίας φωνής ενώ είναι η μεγαλύτερη χορηγός ανθρωπιστικής κι αναπτυξιακής βοήθειας. Η Ευρώπη έχει ευθύνη και για τα κρούσματα φονταμενταλισμού στις κοινωνίες της. Είναι σοκαριστικό ότι υπάρχουν «ευρωπαίοι τζιχαντιστές» που πολεμούν στο πλευρό των εξτρεμιστών και δολοφόνων του ισλαμικού στρατού. Σήμερα, προ των σοβαρών αυτών κινδύνων πρέπει να συνεργαστούν με αλληλεγγύη τα ευρωπαϊκά κράτη για τον έλεγχο των συνόρων και της μετανάστευσης, της εσωτερικής ασφάλειας και της ειρήνης στη γύρω περιοχή. Όλα αυτά τα θέματα αφορούν ιδιαίτερα στη χώρα μας, στην ευαίσθητη γεωπολιτική περιοχή που βρίσκεται.

Τόνια Αγιοπετρίτου

Φωτογραφία: Η κα Κράτσα παραλαμβάνει το Βραβείο Elissa-Didon από τον πρώην Υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας κ. Hervé de Charette κατά την τελετή βράβευσης στο Μουσείο της Ακρόπολης