Gifted Lady
H Mαρία Χαραμή, δημοσιογράφος και συγγραφέας οκτώ βιβλίων με θεματολογία από συνταγές φαγητού και κανόνες καλών τρόπων συμπεριφοράς, μέχρι συνταγές ευτυχίας και χαράς της ζωής, μιλάει στο Deluxe για τη ζωή της και το νέο της βιβλίο.
Από την αρχή του βιβλίου σας ξεχώρισα αυτό το απόσπασμα;
«Όσοι γνώρισαν την εμπειρία του θανάτου, σοβαρή ασθένεια ή ατύχημα, όσοι βρέθηκαν σε κώμα ή ανένηψαν, ξέρουν τι εννοώ. Κατανοούν την παλίρροια ευγνωμοσύνης, το ξεχειλιστικό ευχαριστώ, γιατί, ξύπνησαν, μίλησαν, νιώθουν και στέκουν πάλι όρθιοι, καταλαβαίνουν τον έρωτα, τη φιλία, την αγάπη με γενναιοδωρία στην κάθε της όψη. Όλα όσα μας φέρνουν τη λαμπρότητα της χαράς μιας έγκαλης ζωής, με πληρότητα και σημασία». « Count your blessings. Γραπτώς! Και πείτε ευχαριστώ στη ζωή».
Τελικά εκεί είναι το θέμα, να ξέρεις να εκτιμάς αυτά που σου δίνονται, να λες ευχαριστώ για όσα έχεις και ό,τι θελήσεις να το προσπαθήσεις;
Πρώτα λέω ευχαριστώ, γιατί θεωρώ πως η ευγνωμοσύνη, στο δικό μου τουλάχιστον αξιακό σύστημα, είναι η Νο 1 αξία, ενώ η αχαριστία, στο αντιαξιακό μου σύστημα, είναι πολύ ψηλά. Και λέγοντας ευχαριστώ ανοίγει η καρδιά σου, ανοίγει και το μυαλό σου και τότε μπορείς να εκτιμήσεις καλύτερα αυτά τα πράγματα που λέμε αυτονόητα. Αυτά τα λέει και ο Σοπενχάουερ βέβαια, η ελευθερία, η υγεία και η ευτυχία είναι αρνητικές αρετές, με την έννοια ότι πρέπει να τις χάσεις, για να καταλάβεις την αξία τους. Δεν είμαι της λογικής ότι πρέπει να ευλογούμε τα πάντα και να σταματήσουμε να μαχόμαστε. Έχω γνωρίσει ανθρώπους που έχουν πετύχει πολλά μόνο και μόνο με την εργατικότητα και την προσπάθειά τους. Αν δεν εργαστείς για τους σκοπούς και τους στόχους σου, δεν σου χαρίζονται τα πράγματα, έτσι είναι.
Μήπως όμως, όλοι, όλα τρέχουν, τρέχουμε και ξεχνάμε να σταθούμε σ’ αυτά, να βρούμε τις ισορροπίες μας και να δούμε τι είναι αυτό που μας κάνει ευτυχισμένους;
Όχι δεν θεωρώ ότι η έλλειψη χρόνου είναι αιτία να χάνουμε τις ισορροπίες μας. Ναι, τρέχουμε, είναι αλήθεια, όμως το τι στερεί σε καθένα από μας το τρέξιμο, αυτό είναι που μετράει. Αν τον εμποδίζει να βρει την εσωτερικότητά του δεν αξίζει να τρέχει. Πόσα από αυτά που κάνουμε είναι σημαντικά, για να θυσιάσουμε την ύπαρξή μας; Μήπως κάπου υπερβάλλουμε κι εμείς και βάζουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας σε ταλαιπωρίες; Την ισορροπία σου εσύ θα την υπερασπιστείς κι αυτό ακτινοβολείται και στους άλλους.
Είστε ένας άνθρωπος του λόγου, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Αυτό και μόνο σας αναγκάζει να εμβαθύνεται στα πράγματα, να βρίσκετε την αλήθεια τους. Πόσο εύκολο σας είναι; Πώς επηρέασε την προσωπικότητά σας όλα αυτά τα χρόνια;
Είναι πολύ εύκολο, γεννήθηκα έτσι. Μ’ ενδιαφέρει το βάθος των πραγμάτων και τα αίτιά τους. Αγαπώ τους βαθείς ανθρώπους. Με τα χρόνια στη δουλειά μας μαθαίνει κανείς να γίνεται όλο και πιο συνοπτικός και να υπαινίσσεται πια στο κείμενο αυτό που εννοεί. Δύσκολο ήταν, επειδή είμαι καλόπιστη, να ελέγχω αν ο συνομιλητής μου προσπαθεί να κοροϊδέψει το κοινό μέσω εμού. Παρόλο που δεν μου αρέσει να στριμώχνω τους ανθρώπους έμαθα να προσέχω.
Με ποια αφορμή γράψατε ένα βιβλίο-mini οδηγό για την ευτυχία;
Από μια επαγγελματική απογοήτευση.
Η πιο δυνατή ανάμνηση της ενήλικης ζωής σας;
Έχω πολλές, αλλά νομίζω ότι οι περισσότερες είναι ερωτικές. Ο μεγάλος έρωτας ήρθε αργά, είναι κάτι που το καταλαβαίνεις αμέσως. Στην αρχή ήταν μια ιστορία δύσκολη, απαιτούσε από μένα αγωνιστικότητα, ενάργεια και ψυχραιμία -που δεν έχω. Αλλά τη στιγμή που ο μετέπειτα άντρας μου -που είναι και ο τρίτος σύζυγός μου- μου έκανε την πρώτη ερωτική εξομολόγηση, ήταν ένας κατακλυσμός. Ο τρόπος ήταν συγκλονιστικά απλός και έκρυβε την επιπολαιότητα ενός ερωτευμένου. Ο έρωτας μεταμορφώνει όλες τις πραγματικότητες.
Ένα ρεύμα ενθουσιασμού από τα μίντια και το αναγνωστικό κοινό ακολούθησε τη στήλη σας στην Καθημερινή. Μιλήστε μας για ‘κείνη την περίοδο της ζωής σας.
Χρυσά χρόνια! Στην Καθημερινή με στήριξαν και μ’ εμπιστεύτηκαν από την αρχή. Ξέρετε έχει μεγάλη σημασία αυτό, γιατί τότε η Καθημερινή ήταν μια αυστηρή εφημερίδα και όταν εγώ ξεκίνησα, ήταν αδιανόητο μια ‘σοβαρή’ πολιτική εφημερίδα να βάλει στήλη μαγειρικής, παρά το γεγονός ότι ιστορικά πριν από την 7ετία υπήρχαν στήλες κουζίνας. Μετά βέβαια περάσαμε στη φάση που ήταν προκλητικό μια γυναίκα, ούσα φεμινίστρια, να μαγειρεύει. Εντάξει, μετά το ονόμασαν lifestyle, αλλά τότε ήταν τα πέτρινα χρόνια ως προς τη δυσπιστία και το φόβο, τα οποία έζησα ακόμα και στο Βήμα, δέκα χρόνια αργότερα.
Στη συνέχεια έγινε αυτό το καταπληκτικό πράγμα με το κοινό. Ήταν τέτοια η ανταπόκρισή του, άμεση και ενθουσιώδης. Έκτοτε, άρχισα να μπαίνω στο νόημα του τι σημαίνει να κάνεις αυτή τη δουλειά, του πώς ‘στην πέφτουνε’ οι μάγειροι, οι εστιάτορες και οι οινοπαραγωγοί. Δουλεύοντας, όμως, με 15 χρόνια εμπειρίας και όντας και Πειραιώτισσα ήξερα πώς να το διαχειριστώ.
Στη διάρκεια όλων αυτών των ετών θα έχετε συναντήσει πολύ σπουδαίες προσωπικότητες. Ποιους ξεχωρίζετε;
Είχα την ευκαιρία να κάνω το επάγγελμα κάπως πολυτελώς. Διάλεγα η ίδια ποιους θα δω και ξεκινώ από ένα προσωπικό ενδιαφέρον και περιέργεια, που αν δικαιωθεί προχωρώ στη δημοσίευση. Έτσι όλοι τους ήταν άνθρωποι που κατ’ αρχήν μ’ ενδιέφεραν. Φυσικά κάποιους τους ξεχώρισα. Από τους μαγείρους αυτός που πραγματικά με συγκίνησε ήταν ο Φρέντι Ζιραρντέ -επρόκειτο για έναν από τους δύο καλύτερους chefs στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και τον συνάντησα για μια συνέντευξη φόρο τιμής, καθώς είχε πια συνταξιοδοτηθεί. Σχεδόν όλοι αυτοί οι ξένοι topchefsέχουν κάτι και δεν πέτυχαν διόλου τυχαία. Ο Robinsonείναι μια πολύ συγκροτημένη προσωπικότητα, ο Άντζελο Γκάγια, επίσης. Έμεινα στο χωριό του για 2-3 μέρες και έζησα μια πραγματικά αστεία ιστορία εκεί. Η διαφορά των Ευρωπαίων chefsαπό τους δικούς μας είναι τεράστια, όμως αντίστοιχη είναι και η αντίθεση των μαγείρων με τους οινοπαραγωγούς. Βέβαια εδώ παίζει ρόλο και η παιδεία που υποχρεωτικά έχουν οι τελευταίοι, όμως η κουζίνα είναι κακή πίστα, εξάπτει τον άνθρωπο. Αν φύγουμε από τους μαγείρους, η Mπερλούτι -θεωρείται πως έφτιαχνε τα καλύτερα χειροποίητα παπούτσια- ήταν μια γυναίκα που δέθηκα μαζί της και τη θαύμασα. Γενικά με γοητεύουν οι άνθρωποι, όλοι μου αρέσουν και αφήνω για αργότερα τις αποχρώσεις μιας σχέσης και το ενδεχόμενο της απογοήτευσης.
Σήμερα πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα;
Έχουν και θαρρώ προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι άνθρωποι τώρα έχουν ενημέρωση και πληροφορία. Πιστεύω πως και τα διατροφικά σκάνδαλα βοήθησαν τους ανθρώπους να γίνουν πιο συνειδητοί. Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι υπάρχουν λαϊκές αγορές στις γειτονιές. Η τάση της εποχής είναι λιγότερο ως προς την ποσότητα και καλύτερο ως προς την ποιότητα. Υπάρχουν κινήματα όπως το slowfood. Κάποτε σαν εικόνα νοστιμιάς και καθαρότητας ήταν το φαγητό της μαμάς, σήμερα είναι περισσότεροι εκείνοι που έχουν καλλιεργήσει τον ουρανίσκο τους.
Και το ελληνικό κοινό πώς διαμορφώνεται; Αλλάζουμε απλώς ή αλλάζουμε προς το καλύτερο;
Αλλάζουμε προς το καλύτερο. Βεβαίως να μην παραγνωρίσουμε την κρίση που θα αναγκάσει να γίνουν περικοπές και στην ποιότητα πια δυστυχώς.
Πώς βλέπετε τη γαστρονομική σκηνή της Αθήνας σήμερα;
Η εστίαση περνάει μια βαθιά ύφεση. Ο αριθμός των εστιατορίων που κλείνουν σε σύγκριση με αυτά που ανοίγουν είναι δυσανάλογος. Όμως από τη στιγμή που απαλλάχτηκα από την υποχρέωση να γράφω για εστιατόρια, σταμάτησα να ενημερώνομαι, δεν ξέρω τι γίνεται, γιατί έχω το λούσο να μην πρέπει. Πλέον ξέρω τι μου αρέσει και αναγνωρίζω αμέσως τις τεχνικές ελλείψεις, οπότε για να πάω κάπου, πρέπει να έχω πολύ καλά δεδομένα. Νομίζω όμως ότι δεν γίνεται και τίποτα συναρπαστικό, γιατί αλλιώς κάτι θα είχαμε ακούσει!
Θα ήθελα να κλείσουμε με μια φράση από το βιβλίο σας. «Ταυτιστείτε, αγαπήστε, μιμηθείτε τη μεγαλειώδη, λαμπερή και περιπετειώδη ζωή των προσώπων που θαυμάζετε». Εσείς από ποιους ανθρώπους έχετε εμπνευστεί;
Ως καλή μαθήτρια μπορώ να αξιοποιήσω το θετικό στον καθέναν που γνωρίζω. Μια προσωπικότητα που με συγκινεί είναι ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής. Βλέπετε, είμαι άνθρωπος τον βιογραφιών και η ανάγνωση μιας βιογραφίας είναι από τις μεγαλύτερες απολαύσεις μου, όπως και το να ζωντανεύω μυθιστορηματικούς ήρωες, Λουίς ντε Βαλτιμόρ. Ζω με το cinema. Ο Κάρι Γκράντ, εκτός από tallandhandsome, ήταν και μια εξαιρετική προσωπικότητα, η Βίβιαν Λι με κέντρισε με αυτή τη σκοτεινή της πλευρά με τη μανικατάθλιψη. Η Άβα Γκάρντνερ έδωσε ένα παράδειγμα στυλ συμπεριφοράς και ζωής. Έχω μεγάλη αδυναμία στην Μπαρντό για την ακεραιότητα που είχε. Θαυμάζω τους ανθρώπους που η εικόνα τους δεν απέχει πολύ από την αλήθεια τους. Μου αρέσει η συνοχή στον άνθρωπο. Δεν αντέχω αυτούς που παριστάνουν κάτι άλλο από αυτό που είναι. Ο Dior, που υπήρξε ένας πολύ χαρούμενος άνθρωπος, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, δεν έχασε ποτέ τη χαρά της ζωής. Αυτό με εμπνέει.
Βεατρίκη Θεοδωράτου
*Το βιβλίο η «Χαρά της ζωής» της Μαρίας Χαραμή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη