Οι «μόδες» στο φαγητό και στις επιχειρήσεις

Στη γειτονιά μου έκλεισαν τρία καταστήματα Frozen Yogurt. Όταν άνοιξαν μέσα στην κρίση, αναρωτήθηκα πόσοι, πια, θα τρώνε παγωμένο γιαούρτι χειμώνα καλοκαίρι ώστε να επιβιώσουν 12 μήνες το χρόνο όλα τα μαγαζιά;
Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι σαν λαός, μας αρέσουν τα καινούργια και τρέχουμε να δοκιμάσουμε κάθε νέα τάση ή περίεργη γεύση, δίνοντας το μήνυμα στους επιχειρηματίες ότι κάθε καινούργια επιχείρηση είναι βιώσιμη.
Δημιουργείται ένα ρεύμα που επιτρέπει στους καταστηματάρχες να πιστέψουν ότι «έπιασαν την καλή» και εύκολα θα διατηρήσουν εξωφρενικά υψηλές τιμές.
Ώσπου, περνάει ο ενθουσιασμός. Εξανεμίζεται η επιθυμία για το καινούργιο.
Ο κόσμος ξαναγυρίζει στις παλιές κλασικές του συνήθειες. Στο τρίπτυχο σουβλάκι, πίτσα, χάμπουργκερ. Αφού δοκίμασε το καινούργιο, αφού τα «έσκασε», καλά – καλά σύντομα βαρέθηκε το νέο buzz. Οι παλιές συνήθειες δεν αλλάζουν εύκολα.
Πόσα χρόνια και πόση επένδυση επικοινωνίας πήρε στις βιομηχανίες κρουασάν να τυποποιήσουν και να επιβάλουν το κρουασάν σαν εναλλακτικό σνακ;
Το ίδιο και με την τρέλα των cupcakes. Πόσα cupcakes (κεκάκια) μπορεί να φας; Θα πας στο ειδικό μαγαζί των cupcakes για να βρεις αυτό που θα έβρισκες στο φούρνο μαζί με δεκάδες άλλες νοστιμιές;
Συνήθως το cupcake είναι ο «κράχτης» ώστε ο επισκέπτης να ξετρελαθεί και με τα υπόλοιπα είδη: πάστες, τουρτίτσες, γλυκάκια, παστάκια, παγωτάκια. Πόσα καταστήματα μπορούν να επιβιώσουν πουλώντας μόνο cupcakes; Ένα; Δύο;
Μας αρέσουν οι μόδες.
Εγκρίνουμε τις αρπαχτές (αφού τις υποστηρίζουμε με τις αγορές μας).
Ξυπνάμε κατόπιν εορτής και συνερχόμαστε, συνειδητοποιώντας τι πληρώναμε τόσο καιρό και αγανακτούμε.
Στο μεταξύ, μένουν απλήρωτοι οι προμηθευτές, οι υπάλληλοι, τα νοίκια, οι ξυλουργοί και πλακάδες (που έφτιαξαν το μαγαζί) αφού κλείνουν τα μαγαζιά.
Θυμάστε πόσο το sushi «πετούσε» πριν 4 χρόνια. Μέχρι και delivery υπήρχαν. Πανικός. Τα ουζερί είχαν απαξιωθεί, ο κόσμος τα προτιμούσε μόνο στις λιακάδες και μόνο αν ήταν «μυστικό» από στόμα φίλου. Πόσα σούσι καταστήματα υπάρχουν πια;
Το ίδιο με την «τρέλα» επώνυμων φαγάδικων. Αφού το «τάδε» είχε τη φήμη έπρεπε να πας και να τα σκάσεις, αφού είχες εξευτελιστεί περιμένοντας στην ουρά για ένα πιάτο φαί. «Αύριο;», λέγανε. «Δεν υπάρχει τραπέζι, να μας παίρνετε μια βδομάδα πριν». Σε μερικά χρειαζόσουν δύο εβδομάδες πριν, εκτός κι αν ήσουν celebrity ή στις λίστες των PR. Ναι, γιατί για το νέο it φαγάδικο της πόλης, για κάθε καινούργιο στέκι, σε κάθε εποχή, πρέπει να προσφέρεις το αντίτιμο.
Όπως αποδεικνύεται από το frozen yogurt, αυτό το χούι μας είναι στάση ζωής, ανεξάρτητα από κρίση ή όχι. Φέρτε μας το καινούργιο, να ξεχωρίσουμε από τους άλλους, ανακαλύπτοντάς το πρώτοι εμείς κι ας είναι ό,τι νάναι. Φτάνει να είναι το καινούργιο. Φτάνει να ξεχωρίσουμε από τους άλλους.
Η νέα τρέλα «μόδας» ήταν το επαναλανσάρισμα του σουβλατζίδικου. Όσα εμπορικά καταστήματα έκλεισαν, τόσα σουβλατζίδικα άνοιξαν. Μα, γίνεται να ζήσουν όλα αυτά; Και, όμως, όχι, γιατί παρότι φθηνά, παρότι με προσφορές, παρότι με μηχανάκια για delivery, γίνεται να τρώνε οι άνθρωποι μόνο σουβλάκια ώστε να επιβιώσουν τα σουβλατζίδικα; Δεν γίνεται. Το αποτέλεσμα είναι ότι και σουβλατζίδικα κλείνουν.
Όπου η προσφορά είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση, το εμπόρευμα παραμένει απούλητο. Και να ήταν μόνο το φαγητό; Όχι, σε όλες τις κατηγορίες ξεφυτρώνουν μόδες.
Τα τελευταία χρόνια ξεφύτρωσαν δεκάδες μαγαζιά που ανταλλάσσουν χρυσό. Πριν λίγα χρόνια, όλες οι κυρίες και οι κύριοι άνοιγαν ένα μεσιτικό γραφείο. Την εποχή του 2000 και το πιο μικρό χωριό είχε το δικό του χρηματιστηριακό γραφείο.
Όλοι ψάχνουν την ιδέα που θα κάνει την επιτυχία εδώ και τώρα. Η μεγάλη ανακάλυψη τώρα είναι τα start – ups. Έχεις μια καλή ιδέα, συνήθως για το Διαδίκτυο (αλλά όχι μόνο) και ζητάς χρηματοδότη να κάνει την ιδέα σου πραγματικότητα!
Ό,τι είναι καινούργιο, δημιουργεί μια τρέλα! Ώσπου να περάσει η μόδα του και να χαθεί στο σκοτάδι παρασύροντας μαζί τα χρήματα που επένδυσες πάνω του ή τα φέσια που έβαλες σε αθώους.

Κατερίνα Τσεμπερλίδου
www.tsemperlidou.gr
Συγγραφέας του βιβλίου “Ψυχική Μπουγάδα”