Cindy Sherman

Το γεγονός ότι το διάσημο μουσείο MoMa της Νέας Υόρκης της αφιερώνει τη θερινή του σεζόν και πέντε αίθουσες, αποτελεί από μόνο του μια διάκριση. Το όνομα της φωτογράφου Cindy Sherman είναι κι αυτό από μόνο του ένα πολιτισμικό γεγονός, σχεδόν ιστορικό. Στις πέντε αίθουσες της έκθεσης με το όνομά της -καθεμία είναι αφιερωμένη σε μια συγκεκριμένη της δουλειά- εκτίθενται πάνω από 170 φωτογραφίες που χρονικά τοποθετούνται από την αρχή του 1980 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Η Sherman θεωρείται μία από τις βασικότερες εκπροσώπους της μεταμοντέρνας περιόδου και παρά την αμφιλεγόμενη -σχεδόν αρνητική- κριτική που αποσπά αυτό το κίνημα της τέχνης, κανείς δεν μπόρεσε ποτέ να αμφισβητήσει τη δουλειά της. Το μεγάλο της καλλιτεχνικό επίτευγμα είναι ότι «έσπασε» το στατικό στοιχείο της φωτογραφίας προσθέτοντας στις λήψεις της τεχνικές δανεισμένες από τη γλυπτική, τη ζωγραφική και τον κινηματογράφο.
Η σειρά φωτογραφιών με τίτλο «Untitled Film Stills» εμπνέεται από τα films noir, ενώ τα προκλητικά self portraits της απογειώνουν την επιτυχία της έκθεσης, αλλά και την καριέρα της. Η διαδικασία της σύλληψης όσο και η εκτέλεση της κάθε λήψης ενέχουν έντονο το στοιχείο του κινδύνου να μην γίνουν καθόλου αποδεκτές. Η Sherman δεν βάζει όρια στον εαυτό της, ούτε στη φωτογραφική της μηχανή. Για το background της κάθε λήψης χρησιμοποιεί πίνακες, editorial περιοδικών, σκηνές από ταινίες, ακόμα και εικόνες από το διαδίκτυο, ενώ αλλάζει συνεχώς στυλ και ύφος περνώντας αβίαστα από τις σκοτεινές και άγριες απεικονίσεις στην κωμωδία και το παραμύθι. Όμως το πιο άμεσα αναγνωρίσιμο χαρακτηριστικό της δουλειά της είναι ότι συνηθίζει να φωτογραφίζει τον εαυτό της ντυμένη με διάφορα κοστούμια σαν να παίζει σε ταινία. Χειραγωγεί τα μέσα που διαθέτει προκειμένου, να παράγει εικόνες βγαλμένες σαν από ζωντανές παραστάσεις. Παρ’ όλα αυτά η ίδια αρνείται να χαρακτηρίσει τις φωτογραφίες αυτές ως self portraits δηλώνοντας πως δεν αναγνωρίζει τον εαυτό της στις φωτογραφίες, γιατί όπως επισημαίνει και η ίδια «εγώ εξαφανίζομαι από το κάδρο και τη θέση μου παίρνει κάποια άλλη…».
Βεατρίκη Θεοδωράτου

Η έκθεση Cindy Sherman διαρκεί έως τις 11 Ιουνίου 2012, www.moma.org/interactives/exhibitions/2012/cindysherman/